Çocuk ve ergen terapisi, çocukların ve ergenlerin duygusal, psikolojik, sosyal ve bilişsel gelişimlerini desteklemek amacıyla uygulanan bir tedavi sürecidir. Bu terapi türü, genç bireylerin sağlıklı birer yetişkin olmaları için gerekli olan beceri ve mekanizmaları kazanmalarına yardımcı olur. Çocukluk ve ergenlik, bireyin kimlik ve benlik algısının şekillendiği, kritik öneme sahip dönemlerdir. Bu süreçte yaşanan travmalar, stres, ebeveyn tutumları ve diğer çevresel faktörler, çocukların ve ergenlerin psikolojik sağlığını derinden etkileyebilir.

Çocuk Terapisi
Çocuk terapisi, duygusal, psikolojik, fiziksel ve sosyal gelişim alanlarında desteğe ihtiyaç duyan çocuklarla yapılan bir tedavi türüdür. Sigmund Freud’un da ifade ettiği gibi: “Çocukluk döneminin her bir evresi, kişinin gelecekteki yaşamını etkileyen kalıcı izler bırakır.” Bu nedenle çocukların psikolojik sağlığı, yetişkinlik yaşamlarına doğrudan etki eder. Travmalar, stres, ebeveyn tutumları ve ihtiyaçlarla ilgili problemler gibi pek çok faktör, çocuklarda şu gibi belirtilerle kendini gösterebilir:
•⁠  ⁠Yeme ve Uyku Sorunları
•⁠  ⁠Konuşma ve İletişim Güçlükleri
•⁠  ⁠Davranışsal Problemler
•⁠  ⁠Saldırganlık ve Uyum Zorlukları
•⁠  ⁠Ebeveynleri Boşanma Sürecindeki Çocuklar
•⁠  ⁠DEHB (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu)
•⁠  ⁠Okul Uyum Problemleri
•⁠  ⁠Öfke Kontrol Problemleri
•⁠  ⁠Öğrenme Güçlüğü (ÖÖG)
•⁠  ⁠Takıntı-Saplantı Bozukluğu (OKB)
•⁠  ⁠Kaygı Bozukluğu 
•⁠  ⁠Depresyon 

Çocuk terapisi, bu problemlerin kökenine inerek, çocukların yaşadığı sorunları çözmelerine yardımcı olmayı amaçlar. Terapi, çocukların problem çözme becerilerini, başa çıkma mekanizmalarını geliştirmeyi ve duygusal rahatlama sağlamayı hedefler. Terapi süreci, çocuğun yaşına, gelişimine ve ihtiyaçlarına uygun olarak ilerler.

Oyun Terapisi
Çocukluk döneminde en yaygın kullanılan terapi yöntemlerinden biri oyun terapisidir. Oyun terapisi, oyunun stratejik olarak bir tedavi aracı olarak kullanıldığı bir yaklaşımdır. Piaget, çocukların oyun yoluyla dünyayı anlamlandırdığını ve duygularını oyunlar aracılığıyla ifade ettiklerini vurgulamıştır. Çocuklar, bilinçdışı duygularını ve düşüncelerini oyun sırasında daha rahat bir şekilde dışa vurabilirler.
Oyun terapisinin temel unsurları şunlardır:
•⁠  ⁠Çocuğun özgürce kendini ifade edebilmesi için güvenli bir ortam sağlamak
•⁠  ⁠Çocuğun duygusal ve bilişsel gelişimini desteklemek
•⁠  ⁠Çocuğun yaşadığı travmatik deneyimleri yeniden canlandırıp bunlar üzerinde kontrol ve güç duygusu geliştirmesine yardımcı olmak

Virginia Axline, oyun terapisinin öncülerindendir ve bu süreci şöyle özetler: “Bir çocuk, kendisine sunulan sınırları anlayarak ve bu sınırlar içinde güvenli bir şekilde kalarak, duygusal sorunları üzerinde çalışabilir.” Oyun odasında, çocuk psikoloğu çocuğu yargılamadan ve yönlendirmeden kabul eder, bu sayede çocuk kendi sorunlarını çözme yolunda ilerler. Bu terapi türü, özellikle travmatik deneyimler yaşamış çocuklar için son derece etkilidir.

Ergen Terapisi
Ergenlik dönemi, çocukluktan yetişkinliğe geçişin yaşandığı bir dönüşüm sürecidir. Bu dönem hem fiziksel hem de ruhsal değişimlerin yoğun olarak yaşandığı bir süreçtir ve ergen birey için birçok zorluğu beraberinde getirebilir. Carl Jung'un dediği gibi: “Ergenlik hem bireyin hem de ailesinin kendini yeniden keşfetme dönemidir.” Bu nedenle ergenlik dönemi terapisi, ergen bireyin hem kendi içsel dünyasında hem de sosyal çevresiyle yaşadığı zorlukları anlamlandırmasına yardımcı olur.
Ergenlerde terapiye ihtiyaç duyulmasına neden olan başlıca sorunlar şunlardır:
•⁠  ⁠Kimlik ve benlik algısındaki belirsizlikler
•⁠  ⁠Geçmiş travmaların işlenmesi
•⁠  ⁠Geleceğe yönelik belirsizlik ve kaygılar
•⁠  ⁠Aile ve arkadaş ilişkilerindeki problemler

Ergenlik dönemi terapisi, bu süreçte bireyin kendi kimliğini keşfetmesine, duygusal dalgalanmalarını ve gelecekle ilgili kaygılarını anlamlandırmasına yardımcı olur. Terapinin amacı, ergenin ruhsal gelişimini sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi, geçmişin yaralarını onararak daha bütünleşmiş bir birey olarak yetişkinlik sürecine geçiş yapmasıdır.
Çocuk ve ergen terapisi, bireylerin sağlıklı birer yetişkin olma yolunda attıkları adımları güvenli bir ortamda destekleyen kritik bir süreçtir. Çocuklar için oyun terapisi, ergenler için ise daha derinlemesine bireysel ve aile terapileri, bu geçiş dönemlerinin daha sağlıklı bir şekilde yaşanmasına olanak sağlar. Donald Winnicott’un dediği gibi: “Çocuklar sadece sevilmeye değil, anlaşılmaya da ihtiyaç duyarlar.” Terapiler, bu anlayış ve kabulü sağlamak için en güçlü araçlardandır.